Als rondtrekkende herders kunnen de Wodaabe niet zonder hun runderen. En de runderen kunnen niet zonder graslanden en water. Geen evidente situatie in de Sahel. De beschikbaarheid van water en het beheer ervan is cruciaal voor de veehouderij.
Slechts enkele waterputten zijn eigendom zijn van Wodaabe-families. Bij de waterputten komen verschillende groepen hun kuddes drenken. Er kunnen slechts een beperkt aantal dieren op hetzelfde moment gedrenkt worden. Dit verloopt zeer ordelijk. De kuddes nemen in sterformatie plaats rond de put en wachten hun beurt af. Het water wordt via een katrol naar omhoog gehesen en in een trog gegoten. De vrouwen komen de waterzakken vullen voor dagelijks gebruik. De putten zijn de plek bij uitstek voor sociale contacten en de uitwisseling van informatie. Boringen met aangepaste pompinstallatie, die niet enkel een grotere waterzekerheid bieden, maar ook een veel groter debiet leveren, zijn voor de Wodaabe moeilijk bereikbaar.
De meestewaterputten en boringen behoren echter de Touareg toe. Deze nomadengroep vraagt voor het gebruik van deze putten vaak onredelijke bedragen aan de Wodaabe. Water betekent macht in de Sahel en waterzekerheid is noodzakelijk om te overleven.
Als kleine etnische groep worden de Wodaabe vaak genegeerd door de Nigerijnse overheid en door de internationale hulpverlening. Een deel van de Wodaabe hebben zich verenigd in de Association Djabbral, de cereniging waar Ninafri mee samenwerkt.
Djouri Bigué leidt Djabbral en is zich er van bewust dat het nomadenleven op lange termijn niet vol te houden is en dat de Wodaabe binnen onafzienbare tijd sedentair moeten worden. In het aan hen toegewezen gebied zijn echter alleen enkele traditioneel gebouwde putten aanwezig die vaak verzanden en bij gebrek aan regen ook vaak droog staan.
Concrete plannen
Toen een groep Wodaabe te gast waren in het Zuiderpershuis in Antwerpen, vroegen ze aan Ninafri om hen te helpen bij de realisatie van een waterput.
In de regio van Tchin Tabaraden in het departement Tahoua is het waterprobleem groot. In Belen Tanfirgan, een grote Wodaabe nederzetting, is de nood het hoogst. De bewoners van Belen Tanfirgan en die van omliggende kampen leggen dagelijks enorme afstanden af om zichzelf en hun veestapel te bevoorraden
met water.Het dorp bestaat uit een honderdvijftigtal families met vijf tot tien kinderen. In totaal telt de gemeenschap meer dan tienduizend runderen. Er is per dag slechts één liter water beschikbaar per persoon. Op verzoek van Ninafri werd door Djabbral een volledig dossier opgesteld met de aanvraag voor de financiering van een waterproject in Belen Tanfirgan.
Voor het realiseren van haar projecten doet Ninafri steeds een beroep op specialisten om de slaagkans te verzekeren. Voor dit project namen wij contact op met Jacques Louvat, een hydrogeoloog die al 15 jaar in Niger werkt en er reeds enkele honderden waterpprojecten realiseerde. Omdat elk project in eerste instantie een lokale aangelegenheid is werd vanzelfsprekend ook nauw samengewerkt met lokale specialisten en overheden.
Het gaat om gecementeerde putten van vaak meer dan 100 meter diep en en met een diameter van 1,8 meter. Het construeren van deze putten is een erg moeilijke onderneming die veel ervaring en kennis vereist en waar dus ook veel geld voor nodig is.
Omdat water in de woestijn macht betekent, is het belangrijk dat het project ook op sociaal gebied begeleid wordt. Er werden contracten opgesteld met daarin de duidelijke afspraak dat alle families samen eigenaar worden van het project, en zeker niet één individu of één familie. Een beheerscomité werd opgericht en zal instaan voor het onderhoud van de volledige installatie. Omdat een synergie tussen watergebruik, hygiene en sanitatie absoluut noodzakelijk is, werden er sensibiliseringscampagnes georganiseerd.
Een betere toekomst
Vooral voor de vrouwen van Belen Tanfirgan zal het permanent over water kunnen beschikken een grote verbetering betekenen. De waterbevoorrading maakt nu het grootste deel van hun dagtaak uit. Dankzij de beschikbaarheid van water zullen ze meer tijd kunnen vrijmaken voor andere belangrijke socioculturele activiteiten. Ook zal er zo het hele jaar door meer aandacht en energie kunnen gaan naar de aanleg en het onderhoud van groententuinen.
Het ter beschikking hebben van water in de eigen leefgemeenschap heeft niet noodzakelijk nadelige gevolgen, integendeel, er zijn veel aanvaringen tussen eigenaars en gebruikers van waterputten. Met realisatie van deze waterboring raken deze conflicten opgelost.
Op ecologisch gebied zal de strijd tegen de oprukkende woestijn verdergezet kunnen worden. In het kader van een herbebossingsproject werden al meer dan 4.000 bomen aangeplant. Door de beschikbaarheid van water kunnen er ook rond het dorp struiken en bomen aangeplant worden.
Vele ziektes worden veroorzaakt door vervuild water. Dankzij het zuivere water zal dus ook de gezondheidszorg er stevig op vooruitgaan.
Jacques Louvat, en Walter Mondt (Ecorem) controleerden de door ons vergaarde informatie op technisch vlak en gaven ons het advies om geen put te bouwen, maar voor een boring te opteren omdat de kans om water te vinden op een diepte die haalbaar is voor een put te klein is. Dit heeft natuurlijk grote financiële gevolgen, omdat een boring vele malen duurder is dan een put. Omdat water in de woestijn macht betekent, is het belangrijk dat het project ook op sociaal gebied begeleid wordt. Er werden contracten opgesteld met daarin de duidelijke afspraak dat alle families samen eigenaar worden van het project, en zeker niet één individu of één familie. Met Ibrahim Hassane werd een contract afgesloten voor het oprichten van een beheerscomité en voor het opleiden van verantwoordelijken die instaan voor het onderhoud van de generator. Hij zal ook een sensibiliserings campagne leiden rond het gebruik van water en hygiëne.
Na evaluatie van alle opgemaakte studies werd besloten om ipv een waterput, een boring te realiseren, die permanent veilig water kan leveren.
In augustus 2009 werd het project in Belen Tanfirgan, zo’n 700km ten NE van Niamey in volle Sahel gebied afgerond. De volledige boring en randinstallaties waren operationeel. Het beheer van de boring werd overgedragen aan het beheerscomité van de “Association Djabbral”, de lokale veehoedersvereniging.
Enkeledetails:
- Boring naar 204 mtr, hydraustatisch niveau op 116mtr.
- Volledige pvc behuizing.
- Generator
- Watertoren.
- Reservoir
- Drinkbakken voor het vee.
- Waterkranen voor de bevolking.
Deze vereniging, samengesteld uit de vertegenwoordigers van alle families uit de omstreken van Belen Tanfirgan, zijn de begunstigden van de nieuwe installatie.
De vooropgestelde samenwerking tussen Ninafri en Djabbral zoals oorspronkelijk beschreven verliepzoals gepland. Het opgerichtte Comité de gestion nam haar taken zeer au serieux!
- secure rapportering naar Ninafri België en Ninafri Niger.
- tijdens de werkzaamheden logies en xtra mankracht leveren aan de verschillende aannemers
- contacten met de lokale overheid onderhouden
- sensibiliseringscampagne “veilig watergebruik en hygiëne” implementeren
- opvolging goed functioneren “comité de gestion” organiseren met de lokale overheden
- opleidingen boekhouding “comité de gestion” via BTC
- afvaardigen en opvolging opleiding techniekers boring
Bereikte doelgroepen:
De inplanting van de boring met al zijn randinstallaties bereikte juist nade oplevering in augustus 2009 zo’n 1500 mensen direct. Dit in normale omstandigheden; dwz tijdens de normale bezetting van de nederzetting. Deze nederzetting groeit trouwens gestaag aan. Op middellange termijn voorziet Djabbral zo’n 3500-5000 bewoners in en dichtbij de nederzetting.
De boring zelf, zonder afwerking randinstallaties, is reeds operationeel van maart 2009. Belen Tanfirgan ligt tussen een netwerk van andere pastorale boringen; allen op redelijk grote afstanden van 25-45 km van elkaar. Tijdens de maand april 2009 ( heetste moment van de droge periode) waren er twee naburige boringen defekt. Het duurde een volledige maand om deze te repareren; beide naburige Touareg gemeenschappen waren toegewezen op Belen Tanfirgan voor hun waterbevoorrading voor mens en dier. Er werd in die periode 15u/dag opgepompt.
Direct bereik op dat moment zo’n 10.000 mensen en 30.000 dieren. Mede hiermee rekening houdend kunnen we een indirect bereik van de boring stellen op zo’n 50.000 mensen.
Ninafri 